TEMA yetkililerinden alınan bilgiye göre, küresel ısınmaya karşı
kişisel çabalar yetersiz olabiliyor, ancak hep beraber hareket
edildiğinde etkili oluyor. Evleri ısıtmak ve soğutmak için kullanılan
enerjiden, yapılacak ufak değişikliklerle tasarruf yapılabileceğini
belirten TEMA yetkilileri, daha az enerji kullanımı için şu önerilerde
bulundu:
Evimizin yalıtımını iyi yapalım. İyi yalıtılmış çatılar metrekarede 15
litre yakıt tasarrufu sağlayabilir. İç ve dış duvarların yalıtımı, eski
binalarda zor da olsa ısıyı korur.
Doğru oda sıcaklığı sağlanmalı. Çalışma ve yaşama alanları için
ortalama 20-21 derecedir. Bu değerlerden aşağı her derecede yüzde 6
oranında ısınma giderlerinden tasarruf edilir. Gece düşürülen ısı da
aynı yönde etkili olacaktır. Üşüyünce her zaman biraz daha fazla
giyinebiliriz. Kullandığımız odaları ısıtalım. Sürekli oturmadığımız
odaların ısıtıcıları kapatılabilir, daha az kullanılan yatak odası,
misafir odası ve banyolardaki ısıtıcıları ise gerektiği zamanlarda
kullanabiliriz.
Havalandırma, az ve öz olmalı. Bütün gün yarı açık bir pencere ve
çalışan bir radyatör, odamız yerine sokağı ısıtır. Geceleri panjurları,
perdeleri, storları kapatalım. Tek camlı pencerelerimizi şeffaf
izolasyonla kaplayabiliriz, ucuzdur ve yüzde 6-10 enerji giderlerini
azaltır.
Elektrikli ısıtıcıları asgari düzeyde kullanalım. Elektrikli
radyatörleri ancak acil durumlarda kısa süreli kullanalım. Her türlü
elektrikli ısıtıcı yoğun enerji tüketir.
Isıtma sistemlerinin birkaç yılda bakımları, temizliği yapılmalı,
havaları alınmalı. Bakımı yapılmış sistemler yüzde 10 civarında enerji
tasarrufu sağlar. Çamaşırlarımızı kaynar su yerine ılık suda yıkayalım. Aynı temizliği ve yüzde 50 enerji tasarrufu sağlamış oluruz.
Bulaşık makinesi tam doluncaya kadar bekleyelim. Makineye bulaşıkları
koymadan önce çalkalamayalım, bırakalım doğru seçtiğiniz ekolojik
deterjanlar işlerini yapsın.
ESKİ BUZDOLAPLARI YÜZDE 40 FAZLA ENERJİ HARCIYOR
Dışarısıyla içerisi arasındaki her 1 derecelik farkın, yüzde 10
oranında ısınma ve soğutma faturalarına yansıyacağını ve sera gazlarına
ekleneceğini vurgulayan yetkililer, konfor ve ekonomi için oda
sıcaklıklarının kışın 18-20, yazın da 23-25 derece olmasını önerdi.
Az enerji harcayan ampullerin kullanılması gerektiğini, ifade eden
yetkililer, “Akkor ampullerimizi tasarruf ampulleriyle değiştirelim.
Tasarruf ampulleri yüzde 80 daha az enerji harcar, daha çok ışık verir
ve uzun ömürlüdür” dedi.
Eski buzdolaplarının yenileriyle değiştirilmesi önerisinde bulunan
yetkililer, 10 yıl önce üretilen buzdolaplarının bugünkü modellerden
yüzde 40 daha fazla enerji tükettiğini, bu miktarın evin üç aylık
aydınlatma tüketimine eşdeğer gelebileceğini bildirdiler.
Bilgisayarların, müzik setlerinin, televizyonların uyur konumda
bırakılmaması gerektiğine dikkati çeken yetkililer, kumandadan
kapatılmış televizyonların açık konumda oldukları kadar enerji
harcadığını kaydetti.
TEMA yetkilileri, 4 kişilik bir ailenin, musluğun gereksiz yere
akmasına izin vermeyerek, kısa duş alarak, bulaşıklarını makinede
yıkayarak, gereksiz yere sifon kullanmayarak, güneş battıktan sonra
bahçe sulayarak, bir yılda 140 ton su tasarrufu yapabileceğini söyledi.
İŞ YERİNDE NELER YAPILABİLİR?
İş
yerlerinde aydınlatma, ısınma, soğutma, bilgisayarlar, yazıcılar,
fotokopi makinelerinin de küresel ısınmaya katkıda bulunduğuna işaret
eden yetkililer, şu önerilerde bulundu:
Evdeki kurallar iş yeri için de geçerlidir. Bunlara bir de çalışanların
ulaşımı, uçak yolculuklarını, kağıt kullanımlarını da eklersek iş
yerlerinin küresel ısınmaya etkisinin azımsanmayacak miktarda olduğu
görülür. Dolayısıyla karbon salımı azaltma çabamızda iş yerlerimiz
önemli bir yere sahiptir. Bilgisayarlarımızı kapalı tutalım.
Bilgisayarlarımızı üç saatten fazla bir süre, ekranımızı 30 dakikadan
fazla bir süre kullanmayacaksak kapatalım. Kahve-çay makinesini açık bırakmayalım. Sıcak durması için termos kullanabilirsiniz.
Enerji tasarrufu etiketine dikkat edelim. İş yerimize tasarruflu ofis
donanımları seçelim. Sadece enerji tasarrufu değil, bütçemize de katkı
sağlamış oluruz.
Alternatifler düşünelim. İş yerimizde, bisiklet kullanımını teşvik
edelim. Toplu ulaşım araçlarının kullanılmasını, araçların
paylaşılmasını kağıtların geri kazanımını düşünerek hareket edelim.
Karbondioksit salınımının en önemli kaynağı, kara ve hava taşıtlarının
oluşturduğu ulaşım sektörüdür. Uçaklar küresel karbondioksit miktarının
yüzde 12’sini oluştururlar.
Arazi araçları, pikaplar, minibüsler gibi yüksek motor hacimli araçlar
diğerlerine göre daha çok yakıt tüketirler. Bu tip büyük araçları
kullanmaktan kaçınalım. Eğer 30 saniyeden fazla bekleme yapacaksak kontağı kapatalım.
Lastiklerimizi kontrol edelim. 0,5 bar eksiltilmiş hava, yakıt
tüketimimizi yüzde 5 arttırır. Bagajdaki gereksiz yükleri ayıklayalım.
Aracımız, 100 kiloluk bir yükle 100 kilometrede 1 litre daha fazla
yakıt tüketir. Arabamız dururken ısıtmaya çalışmayalım. Yürürken daha hızlı ısınır ve daha az yakıt tüketir.
TÜKETİME DİKKAT
Küresel
ısınmanın önlenmesinde günlük gıda tüketiminin de önemli rol oynadığını
belirten yetkililer, önerilerine şöyle devam etti:
Organik ürünleri seçelim. Çiftçiler her yıl milyarlarca ton tarım ilacı
kullanırlar. Bu ilaçlar zararlıları öldürürken toprağın içindeki
karbonu tutan mikroorganizmaları da öldürür. Dolayısıyla karbon
toprakta tutunamadığı için atmosfere karbondioksit olarak salınır.
Organik olmayan tarım ürünleri sadece sağlığımıza zararlı olmayıp
küresel ısınmaya da yol açar. Yerel ürünlerle beslenelim. Çok seyahat etmiş ürünler bize ulaşana kadar karbondioksit salınımına neden olurlar. Mevsiminde yiyelim. Ulaşımın yol açacağı sera gazlarını önlemiş oluruz.
Atıkları azaltalım, geri dönüştürelim ve tekrar kullanalım. Evimizde ne
kadar atık ürettiğimizi düşünelim. Halen çevresel maliyetler atık
yönetimine yansımamaktadır ve Avrupa Birliği ülkelerinin yüzde 60’ında
çöpler gömülerek ortadan kaldırılmaktadır.
Yeşil enerjiye yatırım yapalım. Yeşil enerji üreten firmaların hisse
senetlerini tercih edelim. Yeşil enerji geleceğin enerjisidir.